Er is maar één opvoedingsstijl en dat is wat overeenkomt met de Quran en Sunnah

Gepubliceerd op 16 september 2022 om 19:44

Ouder worden is een van de grootste zegeningen van Allah. Door deze rol kan een persoon immense vreugde en vervulling ervaren en ook toegang krijgen tot mogelijkheden om te groeien in de nabijheid van Allah in deze wereld en in de volgende. Aan de andere kant kan de verantwoordelijkheidspositie die aan ouders wordt toegekend, ook het begaan van afschuwelijke misdaden bij kinderen. De individuen die Allah subhana wa ta'ala heeft toevertrouwd met de veiligheid, bescherming, het koesteren van de afhankelijke en kwetsbaren onder ons, kunnen dit verbond op onvergeeflijke manieren schenden en soms zelfs de islam gebruiken als rechtvaardiging voor wat ze doen om eventueel hun schuldgevoelens weg te werken. Hoe ver zijn wij gekomen dat ik hier zelfs een blogpost over moet schrijven. Moge Allah subhana wa ta'ala ons daar voor beschermen en ons wijsheid schenken op alle gebieden en indien nodig ons harten genezen.

Er zijn talloze ahadith die de profetische weg van barmhartigheid, vriendelijkheid en Rahma benadrukken in de omgang met kinderen, waarbij jouw eigen kind deze behandeling het meest verdient. Daarnaast hebben we fundamentele islamitische wetten en stelregels die van toepassing zijn om kinderen te beschermen tegen alle vormen van misbruik. Maqasid Shariah verwijst naar een reeks algemene doelstellingen die de Shariah implementeert in het leven van de mens. Dit zijn doelstellingen die zijn ontworpen voor de verbetering van de mensheid. Vanwege deze fundamentele behoefte om het menselijk leven te beschermen, worden de verplichtingen die we hebben jegens onze Schepper verlicht wanneer moeilijkheden of haram zaken het gevolg kunnen zijn. Bijvoorbeeld om het vasten te verbreken vanwege ziekte en  wanneer je gaat reizen of het verkorten van de salah tijdens het reizen. Als dit het geval is als het gaat om aanbidding van Allah, dan is er geen excuus voor ons om het belang van het verlichten van het lijden van kinderen in al zijn vormen niet te begrijpen. De meest extreme tegenstander van de regel om mensenlevens te beschermen zou het plegen van moord zijn, vandaar de verplichting tot qisas en bloedgeld/boete. Helaas zijn er veel te veel voorbeelden van kinderen waarbij hun onschuldige leven wordt genomen door ouders of voogden die niet hebben nagedacht over de woorden van Allah of die ahadith uit context halen om nogmaals hun schuldgevoelens weg te werken of weten dat ze te kort schieten in kennis bij het opvoeden van hun kinderen door kinderen op een harde manier aan te pakken.  

Wanneer we spreken over discipline om het kind goed gedrag en moreel gedrag jegens Allah en Zijn schepping aan te leren- want uiteindelijk is het ook onze taak om vreedzame burgers te creëren toch ?
De Profeet  vertelde ons: “De pen wordt van drie mensen opgetild: een slapend persoon totdat hij ontwaakt, een kind totdat hij een volwassene wordt, en een krankzinnig persoon totdat hij weer gezond wordt.” Dit betekent dat een kind nog niet mukallaf (verantwoordelijk) is in zaken van aanbidding of samenleving totdat ze volwassen zijn. Als de verantwoordelijkheid door Allah wordt opgeheven, hoe kan een dienaar van Allah d.w.z. een ouder, een kind dan belasten met meer dan nodig is en perfectie van hen verwachten bijvoorbeeld?
In de islam is het bewijs voor het toestaan ​​van slaan van je kind echt weinig. Maar de belangrijkste hadith die we vinden is:

"Wanneer jullie kinderen de leeftijd van zeven jaar bereiken, onderwijs hen dan het gebed. En wanneer zij de leeftijd van tien bereiken, sla hen dan wanneer zij het niet verrichten

Uit deze hadith vinden we veel lessen. Dit benadrukt ook duidelijk de doelstellingen van de islam bij het opvoeden van rechtschapen kinderen die Allah alleen zullen aanbidden, zoals ons doel is in het leven. Al het andere is secundair. Als een ouder een kind kan opvoeden om Allah lief te hebben en te vrezen, om consequent te zijn in het gehoorzamen van Hem door de verplichte handelingen uit te voeren en weg te blijven van het onwettige, dan zullen de fundamenten van een islamitisch gezin en samenleving sterk zijn. Dit is de reden waarom de toelating voor lichte fysieke tik bestaat en het dient alleen als een voornamelijk symbolisch signaal voor het belang en het gewicht van salah te geven, en brengt de waarde van salah en gehoorzaamheid vanaf jonge leeftijd bij, zodat het kan mee groeien met het kind. Het is echt opmerkelijk dat een kind dat niet eens de wettelijke leeftijd heeft bereikt om verantwoordelijkheid te nemen, wettelijk nog niet hoeft te bidden, en als laatste redmiddel pas slaan voor het verwaarlozen van de salaat worden kan toegepast worden. Dit benadrukt alleen maar meer dat de islam de voorkeur geeft aan preventie boven genezen. Een kind waarden, ethiek en overtuigingen bijbrengen, zij het met moeite, is nog steeds gemakkelijker dan te lijden onder de verstrekkende gevolgen van een samenleving die zich niet bewust is van de verplichting tot salaat. Op dezelfde manier beveelt de islam ons: “Kom niet eens in de buurt van ontucht. Het is inderdaad een schandelijke daad, en een slechte manier om te volgen” erkennen dat het hebben van wetten om overspel te voorkomen eigenlijk gemakkelijker is dan het genezen van de effecten van immoraliteit en losbandigheid op gezinnen en samenlevingen. Een ander bewijs voor het toestaan ​​van lichte fysieke tik aan degene die onder jouw hoede zijn is het vers:

En wat betreft hen (echtgenotes) waarvan jullie ongehoorzaamheid vrezen: vermaan hen, (als dat niet helpt) negeer hen (in bed) en (als dat niet helpt) sla hen (licht). Indien zij jullie dan gehoorzamen: zoek dan geen voorwendsel (om hen lastig te vallen). Voorwaar, Allah is Verheven, Groots.

Dit is een vers dat de laatste tijd ook veel aandacht heeft gekregen, omdat mensen het valselijk gebruiken om te beweren dat de islam huiselijk geweld propageerde, terwijl het tegenovergestelde niet waar kon zijn. Noch dit vers, noch de hadith over het slaan van kinderen voor de salaat laat zien dat de islam dit gedrag aanmoedigt of promoot. In plaats van de context van de woorden zelf en de algemene boodschap van de Sharia zien we dat na een lang en bewust proces van mededogen, het onderwijzen over Allah en de door Hem verleende rechten en verantwoordelijkheden, naast het modelleren van uitmuntendheid en respect altijd bovenaan staat. Als er dan rebelse en opzettelijk slecht gedrag ontstaat is licht slaan pas toegestaan ​SubhanaAllah en alleen als men denkt dat het voordeel zal opleveren.

De Profeetadviseerde mannen duidelijk om deze optie niet te nemen toen er vrouwen naar de familie van Mohammed klaagde dat hun mannen hen sloegen. Toen zei hij : "Deze mannen zijn niet de beste onder jullie gaf hij als antwoord. Lieve zusters ons gezond verstand vertelt ons ook dat er situaties zullen zijn waarin slaan geen voordeel zal opleveren, maar eerder meer afkeer en antipathie jegens de bestraffer(ouder) zal creëren.

Al-Ghazali heeft overgeleverd: Een man kwam naar Abdullah ibn al-Mubarak, moge Allah hem genadig zijn, en hij klaagde over gebrek aan respect van zijn zoon. Ibn al-Mubarak zei: "Heb je een smeekbede tegen hem gedaan?" De man zei ja. Ibn al-Mubarak zei: "Je hebt hem vernietigd."

Al-Ghazali zei: "Het wordt aanbevolen om voorzichtig te zijn met kinderen."

 

Bron: Iḥyā' Ulūm al-Dīn 2/217


De Profeet verwees hiernaar toen hij zei: "Hoe slaat één van jullie zijn vrouw zoals hij een slaaf slaat en omhelst haar dan aan het eind van de dag?"
In tegenstelling tot een huwelijk, is er geen mogelijkheid om te scheiden of jezelf te bevrijden van je kind. Een ouder blijft verantwoordelijk voor zijn acties, gedrag en opvoeding tot ze volwassen zijn. Niet alle kinderen hebben hetzelfde temperament, inderdaad sommige kinderen zullen de grenzen van hun geduld op de proef stellen; ze kunnen ondanks onze inspanningen ongehoorzaam zijn, maar toch moet een ouder ernaar streven de beste manier te vinden om hen op te voeden. Dit is verre van de redenering van westerse samenlevingen die worden beïnvloed door de leer van de kerk. Bijbelse leringen zoals:

“"Wie zijn kind liefheeft, spaart de roede niet." En "Wie de roede spaart, haat zijn zoon." Goldschmeding vindt het slaan zelfs "een uiting van liefde". 'Dwaasheid is gebonden in het hart van een kind; maar de roede van correctie zal hem van hem wegdrijven.”

Proverbs 13:24


De bijbel rechtvaardigde niet alleen het gebruik van fysieke straffen voor kinderen gedurende meer dan duizend jaar in christelijke gemeenschappen, maar beval het te gebruiken, terwijl de zachtaardigheid van (Jezus) Iesa alayhi Salaam jegens kinderen gewoonlijk werd genegeerd. In islam vinden we geen enkele vers in de Quran dat geweld tegen kinderen aanmoedigt. Wat we relevant vinden in de Quran bijvoorbeeld is de overvloedige vermelding van de familie-eenheid daarin, het belang van het hebben van goede kinderen die zullen opgroeien tot emotionele intelligente volwassenen die een aanwinst zijn voor de samenleving en die gezonde keuzes zullen maken. In Quran zul je ook een perfect voorbeeld lezen hoe wij met onze kinderen horen te communiceren  zoals Luqman alayhi Salaam over één van de belangrijkste zaken bespreekt met zijn zoon en dat is Tawheed.

وَإِذْ قَالَ لُقْمَـٰنُ لِٱبْنِهِۦ وَهُوَ يَعِظُهُۥ يَـٰبُنَىَّ لَا تُشْرِكْ بِٱللَّهِ ۖ إِنَّ ٱلشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ

Allah zegt: En (gedenk) toen Loeqman alayhi salam‎ tegen zijn zoon zei, terwijl hij hem vermaande: “O mijn zoon, ken Allah geen deelgenoten toe. Voorwaar, veelgodendom is zeker een geweldig onrecht.” [31:13]

Wat betreft de hadith van de Profeet die ouders gebood hun kind te slaan als صلى الله عليه وسلم ze niet bidden op de leeftijd van tien, was dit de praktische benadering die Hij nam? We hebben geen voorbeeld van de Profeet ﷺ die ooit een kind sloeg, hoewel Hij veel van zijn eigen en jonge stiefkinderen had. In feite zijn er expliciete overleveringen die ontkennen dat hij ooit iemand buiten het slagveld heeft geraakt. Inclusief vrouwen of kinderen. Anas Ibn Malik رضي الله عنه was een kind toen hij de Profeet صلى الله عليه وسلم vaak ging vergezellen, herinnert hij zich duidelijk: “Ik heb de Profeet صلى الله عليه وسلم  tien jaar in Medina gediend. Ik was jong, niet elk werk dat ik deed was in overeenstemming met de wens van de Profeet صلى الله عليه وسلم , maar hij zei nooit tegen mij: 'Oef', noch zei hij tegen mij: 'Waarom deed je dit?' of 'Waarom heb je dit niet gedaan?'

Stel je eens voor dat ouders zich meer zouden verdiepen in de hersenen van het kind? Stel je eens voor dat ouders zouden weten dat prefrontale cortex nog niet volgroeid is bij een kind en daarom impulsief of daarom met dingen kan gooien of zijn emoties nog niet kan reguleren? 

Stel je voor dat alle ouders deze genade zouden aannemen, hoe de banden van ouder en kind zou bloeien ? met de beste benadering en degene die we zouden moeten nastreven in hoe we kinderen moeten op voeden die net zoveel van hun Schepper, religie en ouders houden. De sahabah groeide naast de Profeet صلى الله عليه وسلم op tot de meest standvastigste in geloof en beste van karakter door contact met de beste leraren die op een perfecte manier barmhartigheid en discipline hanteerde. We zien verder in de volgende ahadith hoe hij صلى الله عليه وسلم zachtheid trachtte bij te brengen en te versterken op alle gebieden van het leven, met zijn eigen familie die het meest verdient.

"Aisha heeft overgeleverd dat de Boodschapper van Allah heeft gezegd: “Als Allah, de Verhevene, het goede wilt voor een gezin, dan boezemt Hij vriendelijkheid bij hen in.”

Muslim 

 

Overgeleverd van Ibn 'Abbaas

رضي الله عنه dat de Boodschapper van Allah zei:

"Hang je zweep op waar de leden van het huishouden het kunnen zien, want dat zal hen disciplineren."

 

Laten we even de betekenis van deze hadith bekijken dat de geest van islamitische principes met betrekking tot de ontwikkeling van kinderen verlicht. Het pleit op geen enkele manier voor kindermishandeling. Het is eerder een weerspiegeling van de dringende behoefte van ouders om actief deel te nemen aan het leven van hun kinderen en zich te wijden aan het cultiveren van 'jonge zielen' die superieure manieren en uitstekend gedrag belichamen. Deze hadith is oorspronkelijk overgeleverd door de metgezel ibn Abbas رضي الله عنه Imam al-Tabarani nam de overlevering op in zijn al-Kabir en al-Awsat.

 

De geleerde al-Haythami classificeerde beide isnads als hasan.

[al-Haythami, Majma' al-Zawa'id]

Andere geleerden beschouwden het als zwak.

[al-Sakhawi, al-Maqasid al-Husna]

Geleerden hebben er bij vermeld dat ahadith die Hasan zijn, zijn dus authentiek genoeg om te worden nageleefd en gebruikt als religieus bewijs, maar ze zijn niet op het niveau van kracht als een sahih (streng authentieke) hadith. 


[al-Ghawri, al-Muyassar fi 'Ulum al-Hadith]


Veel mensen halen deze hadith uit zijn context. De geleerde ibn al-Abbari schreef: "De bedoeling van deze hadith is niet om (kinderen) met de zweep of riem te slaan, omdat de Profeet ﷺ nooit iemand daartoe heeft opgedragen."

De Profeet ﷺ zei: "Hij behoort niet tot ons (degene) die geen genade heeft voor onze jonge kinderen, noch onze ouderen eert."
[Tirmidhi]

[al-Munawi; Fayd al-Qadir]


De Profeet صلى الله عليه وسلم heeft zelf nooit een vrouw, een kind of een dier geslagen.
Evenzo geeft het ouders geen toestemming om hun woede op onschuldige kinderen af te reageren. De Profeet صلى الله عليه وسلم adviseerde een man die om zijn advies vroeg en hij zei hem drie keer: "Wees niet boos."

[bukhari]

Een waarschuwing naar alle ouders.

Dit is een waarschuwing naar alle ouders die dit soort ahadith verdraaien en ze gebruiken om hun tekortkomingen als ouder goed te keuren terwijl ze weten dat ze veel fouten hebben begaan. Vrees Allah. Ouders die de beperkingen van de Heilige Wet overschrijden, moeten berouw tonen voor hun wandaden uit angst voor hun Heer en hun ego op zij zetten. zoals Hij zegt: “Maar degenen die Allah en Zijn Boodschapper ongehoorzaam zijn en Zijn grenzen overschrijden, zullen worden toegelaten tot een Vuur, om daarin te verblijven. zal een vernederende bestraffing hebben…"

 [al-Nisaa: 14]

en wanneer Hij zegt: “Bij uw Heer, Wij zullen ieder van hen ondervragen voor wat zij plachten te doen…” [al-Hijr: 92-93]

Allah zegt ook:
O mijn dienaren, ik heb de onderdrukking voor mijzelf verboden, en ik heb het ook voor jullie verboden. Dus onderdruk elkaar niet.


In werkelijkheid demonstreert deze hadith van Ibn Abas رضي الله عنه

ook de diepte van de wijsheid van de Profeet ﷺ vooral in het weten hoe om te gaan met kinderen en hun verschillende neigingen. De handeling van het ophangen van de riem waar kinderen het kunnen zien, is een maatregel die is genomen om hopelijk te voorkomen dat kinderen in de ondeugden van hun omgeving vallen door hen een gevoel van bewustzijn bij te brengen voordat ze handelen.

[al-Munawi, Fayd al-Qadir]

Het is een symbool dat de herinnering in de geest van het kind oproept dat hij/zij een keuze heeft tussen doen wat goed en fout is. Het is een stimulans om ze aan te sporen zich welgemanierd te gedragen en ze vorm te geven met uitzonderlijk karakter.

Een aantal belangrijke islamitische wettelijke stelregels stipuleert dat het onze plicht is om schade op een gepaste manier te elimineren. Dergelijke stelregels stellen: "schade moet worden geëlimineerd, maar niet door middel van een andere schade", "schade wordt zoveel mogelijk geëlimineerd", "een grotere schade wordt verwijderd door een kleinere schade", en "het wegnemen van schade krijgt de voorkeur boven het veroorzaken van schade".

Daarom moet in principe de schade van een kind dat niet bidt of onbeleefd, immoreel, gewelddadig gedrag vertoont, worden geëlimineerd in het belang van zowel het kind als anderen, maar dit mag niet worden gedaan door middel van een ander kwaad of groter kwaad of misbruiken van een kind, d.w.z. het slaan buiten de richtlijnen van de islamitische wet. Dit gebeurd met Ihsaan en de juiste gedrag te vertonen en karakter zelf te implementeren als ouder en niet anders. 

Bovendien is consequent bewezen dat misbruik tot ver in de volwassenheid nadelige effecten heeft, waardoor de persoonlijkheid van het kind wordt gevormd tot agressief gedrag, wat zich vertaalt in een grotere kans op partnergeweld, woedeaanvallen, agressief gedrag jegens anderen en het zelfstandig voortzetten van de cyclus van kindermishandeling.
Ik hoef er geen tekening bij te maken om je te laten zien dat fysieke bestraffing in al zijn vormen in verband wordt gebracht met een reeks psychische problemen bij kinderen, jongeren en volwassenen. Waaronder depressie, angst, gevoelens van hopeloosheid, gebruik van drugs en alcohol. Vraag maar de praktiserende zusters en broeders die nu nog steeds met allerlei psychische problemen te kampen hebben en zich een zeer slechte jeugd herinneren vol met emotionele verwaarlozing en angst. Huwelijken die uit elkaar zijn gedreven omwille van woede, fysiek geweld, gebrek aan communicatie skills en emotionele intelligentie of verslavingen.

 

 

Neurowetenschap/ de hersenontwikkeling van het kind en  islam

 

Ongetwijfeld heeft de ummah leden nodig die zowel de wetenschap als mensen die gedrag en ontwikkeling bestuderen nodig. Zodat wij in dat opzicht niet afhankelijk moeten zijn van andere naties. Islam is de religie van kennis, en Allah  begon Zijn openbaring aan Zijn Profeet ﷺ met het woord: Iqra'. Islam spoort mensen aan om kennis te zoeken (zowel dunyawi als Deeni ). Het benadrukt de hoge status die kennis zou moeten hebben onder moslims, en maakte het leren van verschillende takken van kennis een gemeenschappelijke verplichting voor de ummah.

 

Zoals staat in het vers waarin Allah, zegt (interpretatie van de betekenis):

"Zeg: 'Zijn degenen die weten gelijk aan degenen die niet weten?'"

[al-Zumar 39:2].

 

De islam weerhoudt de menselijke geest niet van wetenschappelijk onderzoek, maar het is niet toegestaan ​​om de resultaten van onderzoek in de praktijk te brengen totdat ze overeenkomen met de islamitische richtlijnen. Alles wat in overeenstemming is met de sharia is toegestaan, en alles wat er tegen ingaat is niet toegestaan. De wetenschap is iets dat de islam aanmoedigt en moslimwetenschappers zouden daarin voorop moeten lopen.

Maar toch is er nog nooit zo een mooi beeld gevormd in de breinonotwikkeling van het kind dan begin jaar 90. Dit zijn studies op het gebied van psychologie, gezondheid, sociologie en onderwijs, waarbij ouders en professionals worden begeleid over de ontwikkeling van kinderen door middel van een observatieproces volgens wat bekend staat als de ontwikkelingsmijlpalen en hechtingsstijlen van de leeftijden en stadia van de ontwikkeling van het kind tot naar volwassenheid. De belangrijkste ontwikkelingsgebieden zijn:

 

De fysieke ontwikkeling

Cognitieve ontwikkeling

Communicatie & taalontwikkeling

Persoonlijke, sociale & emotionele ontwikkeling

 

Ouders spelen een cruciale rol als de eerste en belangrijkste leraren van hun kinderen. Childhood Education aan de Universiteit van Illinois, beschrijft vier belangrijke leergebieden die sterk worden beïnvloed door ouders: vaardigheden, kennis en attitudes over het leren, en aangeleerde gevoelens.

Onderzoek naar de ontwikkeling van kinderen, waar artsen tientallen jaren onderzoek naar hebben gedaan, zijn pas onlangs aan het licht gekomen. Dus om te concluderen dat neurowetenschap constant veranderd is hier niet van toepassing en meestal mensen die dit zomaar concluderen zijn mensen die hier duidelijk onwetend over zijn. De ontwikkeling van het kind is nog nooit zo duidelijk geweest en er is nooit iets aan veranderd behalve door gebrek aan middelen en materialen om dit te verduidelijken. Er van uitgaat dat kinderen als laboratoriumratten veranderen is duidelijk een zeer zwakzinnig uitspraak. Gedragstechnieken domineren een groot deel van de opvoedingsliteratuur. Ze hebben een populaire aantrekkingskracht in een samenleving die zoekt naar eenvoudige mechanische oplossingen voor een breed scala aan problemen, en in een cultuur die uit het oog is verloren hoe belangrijk de band tussen ouder en kind werkelijk is. Als kinderen overstuur, onbeheerst, onbeleefd of boos zijn, hebben ze het meest nood aan  een veilige volwassene en verbinding. Ze hebben ook iemand nodig die hen kan helpen die gevoelens op de juiste manier te uiten. Woede-aanvallen, driftbuien zijn altijd frustraties die het kind ervaart. Meestal is dit ook frustratie die het kind niet kan identificeren of in woorden kan uitleggen. Het boze kind wegsturen betekent dat we het probleem ook wegsturen zodat het kind het zelf maar kan oplossen. Wat het eigenlijk inhoudt, is dat we er zelf niet mee om kunnen gaan. Het kind voelt zich dan gewoon afgewezen.

We hebben een vicieuze cirkel in gang gezet. Naarmate de frustraties van het kind zal toenemen, neemt ook de vijandigheid toe. Helemaal omdat kinderen naar school gaan en daar meer liefde en mededogen zullen krijgen dan thuis. Naar aanleiding van de meningen van de gedragsdeskundigen zullen we dan de lat voor onbegrip en angst verhogen. We zullen uiteindelijk steeds minder van ons kind gaan houden omdat, naarmate hij of zij zich emotioneel afsluit en meer open stelt naar vrienden er steeds minder behoefte zal zijn om dicht bij ons te komen en dit is alles behalve waar Islam voor staat. Dit wilt niet zeggen dat islamtische respectvol ouderschap niet moeilijk zal zijn. We verliezen het allemaal wel eens. Onze frustraties krijgen de overhand.  Op zo'n moment, zonder het kind de schuld te geven of gehoorzaamheid op te eisen, kunnen we erkennen dat we het moeilijk hebben om ermee om te gaan en een moment nemen om tot onszelf terug te komen. Dan heb ik liever dat mensen zo iets zeggen en hun tekortkomingen toegeven of eventueel hun onzekerheden toegegeven dan andere ouders wijsmaken dat ze verkeerd bezig zijn of hun opvoeding in twijfel brengen, terwijl dit alles behalve zo is, integendeel zelfs. Het is wel echt fascinerend dat deze feiten en nog veel meer met betrekking tot de ontwikkeling van kinderen al 1400 jaar geleden werden onthuld en naar ons werd gestuurd in de vorm van de Heilige Quran. De principes van de Quran zijn gebaseerd op de fitra van de mens en werden geopenbaard door Allah de Almachtige in een tijd dat er geen middelen waren voor wetenschappelijk, psychologisch of medisch onderzoek.

 

Bronvermelding: https://developingchild.harvard.edu/resources/inbrief-science-of-ecd/

Bronvermelding: Boek : hold on to your kids - Gabor Maté

 


Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.